فریضه نماز امری نیست که فقط بنده را به خالق و پروردگارش نزدیک سازد و حلقه اتصال بین عبد و معبود را شدت بخشد و عشق به خدا را در قلب و باطن او زنده سازد بلکه این یکی از آثار و نتایج مطلوبی است که در زندگی نماز گزار ظاهر می شود . اثر دیگری که نماز در حیات مسلمین ایجاد می کند این است که در عین قرب الهی او را با جامعه انسانی پیوند داده و نسبت به سایر انسانها بلکه تمام همنوعانش ولو غیر مسلمان یک فرد مسئول بار می آورد . و این است روح نماز و تعبد به خدا که هرگز نمی گذارد فرد در مقابل خلق خدا بی تفاوت باقی بماند . و احساس مسئولیت اجتماعی نداشته باشد. پس در نماز دو اثر عمده نهفته است یکی اثر فردی که موجب نزدیکی او با خدایش می گردد و دیگر اثر اجتماعی است که او را در جامعه فرد مسئول بار می آورد. یعنی نمی شود کسی اهل نماز و عبادت باشد و در عین حال نسبت به جامعه بشری و همنوعان خویش هیچ وظیفه ای را احساس نکند. فلذا به همین خاطر می بینیم که در آیات متعدد قرآن زکات در کنار صلاه(نماز) آمده است و این بدان معناست که اهل نماز اهل صدقات و زکات نیز هستند یعنی اهل نماز به فکر اجتماع خویش بوده و تلاش دارند که با دادن زکات و اعطای صدقات ، جامعه را از فقر بیرون آورند. و اقیموا الصلاه وآتوا الزکاه وماتقدموا لانفسکم من خیر تجدوه عند الله. و نماز رابه پا دارید و زکات را ادا کنید. هر کار خیری برای خود از پیش فرستید آن را نزد خدا خواهید یافت . ودر آیه دیگر می فرماید : الذین یومنون بالغیب و یقیمون الصلاه و مما رزقناهم ینفقون. (تقواپیشگان) کسانی هستند که ایمان به غیب دارند و نماز را بپا می دارند و از آنچه روزیشان کردیم انفاق می کنند . ودر آیه ای بسیار زیبا چنین می فرمایند : الذین ان مکناهم فی الارض اقاموا الصلاه وآتوا الزکاه وامروا بالمعروف و نهوا عن المنکر. یاران خدا کسانی هستند که اگر در زمین به آنها قدرت بخشیدیم نماز را به پا می دارند و زکات می دهند و امر به معروف و نهی از منکر می کنند. و از پیامبر(ص) منقول است که فرمودند: لاتتم صلاه الا بزکاه “نماز کامل نمی شود مگر با پرداختن زکات". یعنی انسانهای نمازگزار همیشه به فکر سعادت و تعالی جامعه خویشند و نمی توانند نسبت به آینده مردم جامعه خود بی تفاوت باشند. اگر مشاهده کنند که فقیرند به آنها زکات پرداخت می کنند و اگر ببینند که از سعادت و کمال خویش منحرف شدند آنان را امر به نیکی کرده و از اعمال زشت باز می دارند و در همه حال و همه جا به نیکبختی و سعادت اجتماعی انسانها می اندیشند و معتقدندکه سعادت بشر در پرتو خوبی ها و اعتقاد به خدا و عمل به تعالیم دین نهفته است . وبقول اقبال لاهوری اهل نماز معتقد است که زندگی و حیات حمیده در خیمه ایمان لمیده است آنکه این ندیده گلی از باغ آن نچیده است. بنابر این وصلت به معشوق و رستن از غیر معبود و تلاش در راه وصول به سعادت برای مخلوق دو اثر اصلی و عمده در نماز است که نماز گزار واقعی به آن واصل می گردد. نقش نماز در شخصیت جوانان ، مصطفی خلیلی ، ص 140